در مهندسی پزشکی چکاره شویم ؟

خیلی وقت ها دانشجویان ترم های آخر مهندسی پزشکی از اساتید خود می پرسند، من بعد از پایان تحصیلات آکادمیک چکاره شوم ؟

آیا بهتر است بروم و دستگاه بسازم؟

آیا سرمایه گذاری کنم و وارد کار خرید و فروش تجهیزات شوم؟

چه کارهای دیگری در زمینه مهندسی پزشکی وجود دارد؟

محل های فعالیت رشته مهندسی پزشکی به 8 قسمت مختلف تقسیم می شوند که ما در این مقاله می خواهیم گذری در این باره داشته باشیم.

 

بازاریابی(medical Marketing)
 
بازاریابی یا مارکتینگ  به عنوان فرایندی مدیریتی -اجتماعی تعریف می‌شود که بوسیلهٔ آن افراد و گروه‌ها از طریق تولید و مبادلهٔ کالا با یکدیگر، به امر تأمین نیازها و خواسته‌های خود اقدام می‌کنند. برای روشن شدن این تعریف باید بدواً اصطلاحات مهم نیاز، خواسته، تقاضا، کالا، مبادله، معامله و بازار را بررسی کرد.
 
ارکان بازاریابی:
بازاریابی بر پایه ۴ مقوله اصلی (معروف به 4P) به شرح زیر استوار است:
1- کالا یا خدمات (به انگلیسی: Product)
2- توزیع یا محل (به انگلیسی: Place)
3- قیمت‌گذاری (به انگلیسی: Pricing)
4- ترویج (پیشبرد) (به انگلیسی: Promotion)
پیام: کسب و کار شما چه پیامی را منتقل می‌کند؟
رسانه: روزنامه، تلویزیون، ایمیل، بیلبورد، تبلیغات در سایت‌های اینترنت
مخاطب: افرادی هستند که علاقه‌مند به محصولات و یا خدمات شما هستند.
 
تفاوت بازاریابی با تبلیغات:
 
تبلیغات انتشار پیام‌های ترغیب کننده است به منظور معرفی و ترویج محصولات و خدمات شرکت به مشتریان موجود و بالقوه در ازای پرداخت مبلغی معین. بازاریابی برنامه‌ریزی، اجرا و هدایت هدفمند آمیخته‌ای از فعالیت‌های تجاری است، به قصد نزدیک سازی خریداران و فروشندگان به یکدیگر به منظور تبادل منافع یا انتقال محصول.
 
تفاوت بازاریابی با فروش:  
 
بازاریابی شامل هر اقدامی است که شما به منظور دستیابی به مشتریان و ترغیب آن‌ها انجام می‌دهید. فرایند فروش شامل هر اقدامی است که شما آن را با هدف بستن قرارداد فروش و گرفتن امضای مشتری انجام می‌دهید. فروش به نتایج توجه کمی دارد و فقط به رشد می‌اندیشد، امابازاریابی در جستجوی افق‌های دوردست و رسیدن به مرحله توسعه است.
 
پس باید بدانیم که بازاریابی کاری عبث و اشتباه یا کاری اضافی یا کوچک نیست. بازاریابی علمی است که در صورت درست پرداختن به آن می توانید به جایگاه هایی رفیع درمعرفی و فروش محصولات برسید.

تعمیرونگهداری
(Preventive Maintenance)
 
سرویس نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) مجموعه فعالیت ها و روش های منظم و دوره ای است که به منظور بررسی وضعیت موجود, به روز رسانی و حفظ تجهیزات در شرایط مطلوب,انجام می شود . به نحوی که افزایش بهره وری و کاهش فرسایش تجهیزات و در نتیجه کاهش هزینه های سنگین خرید و تعمیرات قطعه برای مجموعه به حداقل برسد.
 
اهداف:
هدف از اجرایPM را می توان به موارد ذیل خلاصه نمود:
1- بیشینه کردن دوره عمر مفید دستگاه ها و تجهیزات
2- بیشینه کردن قابلیت اطمینان دستگاه ها و تجهیزات
3- بیشینه کردن کارایی کل تجهیزات
4- کمینه کردن تعمیرات اتفاقی دستگاه هاو ماشين آلات
5- تحت کنترل در آوردن توقفات و جلوگیری از خرابی های عظیم به دلیل بروز یک اشکال جزیی و کم نمودن تعداد دفعات از کار افتادن تجهیزات
6- تحت کنترل درآوردن موجودی قطعات یدکی در انبار و ایجاد نظم و ترتیب و استاندارد کردن امور مربوطه
7- کاهش هزینه های تعمیرات تکراری و متوالی و در نتیجه استفاده بهتر از قطعات یدکی
8- افزایش کیفیت راهبری و جلوگیری از اتلاف وقت و جلوگیری از فراموشی برخی از تعمیرات در زمان توقف
9- زمان سنجی و روش سنجی فعالیت های تعمیری و تولیدی و در نتیجه بالا بردن بهره وری
 
شاخصه هاي تعميرات سنتي:
1-تعمير دستگاه، پس از خرابی آن
2- انجام سرويس ها و بازديدها بصورت ناقص، متفرق و سليقه اي
3-عدم ثبت مستمر اطلاعات تعميراتي
4-عدم بررسي و تجزيه و تحليل اطلاعات ثبت شده و صدور گزارش هاي مورد نياز
5-عدم بهره برداري از نتايج گزارشات به منظور اصلاح روشها
 
نقاط ضعف و قوت نگرش سنتی:
نکات قوت:
1- بومی بودن و جا افتاده بودن روش سنتی
2- سنخیت داشتن شاخصه های تعمیرات,با سایر امور جاری در کشور.
نکات ضعف:
1-عدم توان بکارگیری دانش و فن آوری های جدید.
2-معلوم نبودن قابلیت اطمینان و ضریب آمادگی دستگاه ها.
3-وابستگی کامل سیستم به دانش و حافظه تعمیرکاران (به علت مستند نکردن فعالیت های تعمیراتی)
4-عدم ثبات در (سازمان,روش و فرآیندها) پس از هر جابجائی نیروی انسانی (مدیر تعمیرات یا تعمیرکار).
5- روشن نبودن مقصرین احتمالی در خرابی ها. به دلیل عدم وجود شرح وظیفه و دستورالعمل ها
 
شاخصه های نگرش سیستمی (نظام مند) به تعمیرات:
1-ثبت کلیه فعالیت ها , ارائه گزارشات و پیشنهادات
2-اولویت دادن به فعالیت های پیشگیرانه PM
3-ایجاد یک فراگرد اطلاعات فنی وسیستمی فیمابین بخش های مختلف سازمان و همچنین فیمابین سازمان عملیاتی و بخش های ستادی و اداری.
4- ایجاد بستر مناسب برای مشارکت کلیه نیروهای عملیاتی, اداری و پشتیبانی در انجام فعالیت های PM.
مراحل انجام PM برای تجهیزات مرکز داده
1- شناسایی سیستمها اعم از قطعات و تهیه یک شناسنامه برای دستگاه
2- باد گرفتن کردن دستگاه به طوری که تمامی گرد و خاک درون دستگاه زدوده شود.
3- استفاده از اسپری های مخصوص برای تمیز کردن درگاه های حساس دستگاه  برروی قطعات الکترونیکی دستگاه
4- تمیز کردن بدنه دستگاه از بیرون و داخل
5- روشن کردن دستگاه و مطمئن شدن از سلامت دستگاه توسط  تست Smart Start
6- در صورت شناسایی خرابی ارجاع آن جهت تعمیر و تعویض قطعه خراب با سالم
7- راه اندازی مجدد دستگاه و تحویل آن به مشتری.

 

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۵]
کالیبراسیون (Calibration)
 
مقدار اندازه گیری شده و مقدار نشاند داده شده و استانداردهای برخی از تجهیزات پس از مدتی کار کردن تغییر می کند که برای جبران این تغییرات طی دوره های مشخص از دستگاه تست کالیبراسیون گرفته می شود و اگر کالیبراسیون آن با مقدار استاندارد مقایرت داشته باشد به واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان اطلاع می دهند تا قبل از استفاده مجدد از دستگاه آن را کالیبره کنند. استفاده از تجهیزاتی که کالیبره نباشد ممنوع می باشد و خطرات جانی و مالی به بار می آورد.
پزشکان و کارکنان درمانی هنگامی می توانند مسئولیت حرفه ای ارائه خدمات پزشکی را با اطمینان بپذیرند که وسائل و تجهیزات پزشکی مورد استفاده دارای صحت و دقت لازم بوده باشند.
کالیبره کردن به مجموعه عملیاتی گفته می شود که در شرایط مشخص, رابطه ای مناسب را بین مقدار اندازه گیری و نشان داده شده یک مشخصه توسط وسیله مقدار واقعی کمیت آن مشخصه برقرار می سازد تا مقدار خطای نمایش و تنظیم مشخصه در محدوده تعریف شده قرار گیرد.
لوازم و تجهیزات پزشکی که مشخصه فیزیولوژیکی بیمار یا نمونه های گرفته شده از بیمار را برای تشخیص شرایط بیماری اندازه گیری می کنند یا انرژی خروجی مشخصی را برای درمان یا حفظ حیات بیمار اعمال می کنند, نیاز به کالیبره کردن دارند.
تخمین زده می شود حدود یک سوم از عوارض بیماری ها, مرگ و میرها و طولانی شدن دروه های درمان قابل اجتناب در سطح بیمارستان های کشور, مربوط به مسائل نگهداری و استفاده صحیح و به موقع از لوازم پزشکی است.
البته منظور از کالیبراسیون تجهیزات پزشکی، انجام تست و آزمون های کمی قابل مقایسه در دستگاه ها است و آزمون هایی از قبیل تست انحراف قلم ثبات و … جز تست های کنترل کیفی و نگهداشت پیگیرانه PM محسوب می شوند که در صورت درخواست قابل انجام و در کنار تست های کالیبراسیون تجهیزات پزشکی هستند.
 
چه تجهیزات پزشکی نیازمند انجام کالیبراسیون هستند؟
 ۱- وسایل و تجهیزات پزشکی که مشخصه فیزیولوژیک بیمار یا نمونه های گرفته شده از بیمار را برای تشخیص شرایط بیماری اندازه گیری می کنند.
۲- تجهیزاتی که انرژی خروجی مشخصی را برای درمان یا حفظ حیات بیمار اعمال می کنند.

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۵]
کنترل کیفی (quality control)
 
كيفيت مقوله اي است كه با سرشت انسان سازگاري دارد و همراه نياز مادي و معنوي اوست و نبود آن ميتواند دشواري هايي براي وي بوجود آورد.
 به همين دليل از گذشته هاي دور تلاش براي رسيدن به كيفيت و رفع دشواريهاي موجود در اين راه موضوعي مطرح در جوامع انساني بوده است.  
 
تعریف کنترل کیفیت :
کنترل کیفیت یک کلمه مرکب از کنترل و کیفیت است که هر کدام تعاریف خاص خود را دارند .  
کیفیت : وجود آن در یک محصول ، شایسته بودن آن را به مصرف گننده نشان می دهد . به عبارتی وجود کیفیت به معنای آن است که کالا ، انتظارات مصرف کننده را فراهم می آورد .  
کنترل : به کار اعمال قوانین در پروسه تولید که تولیدکننده را در جهت دسترسی به نتایج مورد نظر مطمئن می سازد ، کنترل گفته می شود .  
کنترل کیفیت در مواقعی فقط به بازرسی نهایی و جدا کردن محصولات فاقد کیفیت محدود می شود اما در مواردی فراتر از آن عمل می کند . به عنوان مثال به برنامه ریزی کیفیت ، کنترل مواد ورودی ، کنترل کیفیت در حین تولید ، کنترل مواد خروجی ، تجزیه و تحلیل و اقدام مقتضی در رابطه با مشکلات کیفی تولید و . . . می پردازد . در این حالت گزارشات مربوط به مسایل کیفی کمک بزرگی به حساب می آیند . در کل می توان گفت کنترل کیفیت سیستمی است که با اتکا به آن می توان کیفیت یک محصول یا یک فرایند تولید را به حد مناسبی رساند و با برنامه ریزی دقیق ، استفاده از ابزراهای کیفی ، بازرسی های مداوم و . . . آن را حفظ کرد و یا نسبت به بهبود مداوم آن گام برداشت.
 
چرا باید کار کنترل کیفیت انجام گیرد؟
معمولا در محصولات مشابه تولید شده بوسیله یک دستگاه ویک اپراتور یا دستگاهی از همان نوع با اپراتورهای مختلف ، اختلافاتی وجود دارد که ناشی از عوامل مختلف می باشد. این عوامل می تواند شامل مواد اولیه ، پروسه تولید ، عملیات های کاری ، وضعیت روحی و جسمی کارگران و ... باشد. در این حالت بهترین کاری که تولید کننده می تواند انجام دهد ، شناسایی علل تغییرات و برقراری ضوابطی برای کنترل عوامل موثر در تغییرات و حفظ این تغییرات در محدوده ای مناسب است .
 
فواید کنترل کیفی :
آنچه مسلم است پرداختن قانونمند به کنترل کيفي و برقراري نظام صحيح اندازه گيري فوايدي نظير:
 
1-جلوگيري از تضييع حقوق مصرف کننده
2- ايجاد اعتماد همگاني در سطح جامعه درفرايندهاي تجاري، خدماتي و بهداشتي
3- افزايش اعتبار بين المللي
 
موانع کار کنترل کیفی:
1- عدم آشنايي مراكز درماني به فوائد كنترل کيفي  
نبود الزامات قانوني
2-كمبود امكانات و نيروي انساني متخصص
3-كمبود منابع مالي
4-افزایش بدون مطالعه شرکت های کنترل کیفی
5-توجيه اقتصادي طرح
 
ناگفته نماند که هنوز تعداد زیادی از  مهندسین پزشک بیمارستانها و قدیمیترها فرق بین کالیبراسیون و کنترل کیفی را نمیدانند و این به آنها محدود نمی شود. چرا که نداشتن آموزش های حین خدمت برای تیم پزشکی و مهندسی و حتی خدمات در بیمارستان باعث ایجاد کنتاکت هایی در این مورد می شود .
 
جمله طلایی تفاوت بین کنترل کیفی و کالیبراسیون:
 
  " درکنترل کیفی نیز تجهیزات بالا بازرسی میگردد ، با این تفاوت که در کنترل کیفی صحت و درستی انجام اعمال توسط تجهیزات بررسی میگردد ولی در کالیبراسیون دقت انجام اعمال تجهیزات مورد بازبینی قرار میگیرد . "
 
چرا کنترل کیفی ؟
کنترل کیفی راس هرم نگهداشت تجهیزات بیمارستانی در بیمارستان ها و مراکز درمانی است . در واقع بعد از اینکه در یک مرکز درمانی دستگاه ها استفاده می شوند ، بعد از گذشت مدتی نیاز به تعمیرات و نگهداری دارند . و همچنین لزوماً بعد از گذشت مدتی نیز دستگاه ها از حالت اولیه و دقت های بالا خارج می شوند که در این حالت میگوییم دستگاه باید کالیبره شود . تمامی این قسمت ها توسط مهندسین پزشک داخلی بیمارستان و یا شرکت های فروشنده دستگاه ها انجام می شود .  
اما یک سطح بالایی از این نگهداشت دستگاه ها وجود دارد که بعد از تعمیرات و کالیبراسیون می باشد . در این سطح نبایستی مهندسین پزشک یا مسولین داخل مراکز درمانی و یا شرکت سازنده یا شرکت فروشنده دستگاه دخالت باشند .  
- در واقع هیچگاه یک بیمارستان نمی گوید این دستگاه من خراب است و در کنترل آن ، دستگاه را ممنوع الکار کند .  
- یا هیچوقت یک شرکت سازنده یا فروشنده دستگاهی یافت نمی شود که بگوید این دستگاه من را کنار بگذارید، در کنترل کیفی رد شده است !
 
کنترل کیفی چگونه انجام می شود ؟
کنترل کیفی تجهیزات پزشکی در سه بخش انجام می شود .
1-آزمون های کیفی
2-آزمون های کمی
3- آزمون های ایمنی الکتریکی
که مجموع این سه بخش نشان دهنده صحت درستی انجام کار یک دستگاه پزشکی می باشد .
کنترل کیفی دستگاه های پزشکی بر اساس استانداردها و IPM های مخصوص خود دستگاه انجام می شود .
هر دستگاه برای خود استانداردها و IPM های خاصی را دارد .
برای مثال در

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۵]
جدول زیر تعدادی از این استانداردها و IPM ها نشان داده می شود .
آزمون‌های کیفی:
در آزمون های کیفی بیشتر به بازرسی و بازبینی عینی و بصری تجهیزات و بررسی صحت عملکرد پرداخته می شود. آزمون‌های کیفی شامل بررسی وضعیت اکسسوری‌ها ، کیفیت اتصالات ، عملکرد کلیدها و کنترل‌ها ، نشانگرها ، عملکرد با باطری و برق دستگاه و عملکرد آلارم‌ها و … است.
آزمون‌های کمی:
در آزمون های کمی بیشتر اندازه گیری پارامترهای مختلف و بررسی دقت آنها مدنظر است. به عنوان مثال تست خروجی دستگاه ، تست میزان نشتی جریان بدنه دستگاه ، تست مقاومت زمین و … انجام می شود.
ایمنی الکتریکی:
در آزمون‌های عملکردی اندازه گیری خروجی‌های واقعی عملکردی دستگاه انجام شده و میزان خطای  آن‌ها نسبت به استاندارد مرجع محاسبه می‌شود.
 آزمون ایمنی الکتریکی عمومی دستگاه:
آزمون‌های ایمنی الکتریکی عمومی نیز شامل آزمون‌های زمین حفاظتی ، جریان نشتی بدنه ، جریان نشتی بیمار و جریان نشتی کمکی است.
 آزمون ایمنی الکتریکی اختصاصی دستگاه:
آزمون اختصاصی ایمنی الکتریکی هر دستگاه تعریف شده بر مبنای استاندارد اختصاصی IEC آن دستگاه.
 
برای مشاهده لیست شرکت های تایید صلاحیت شده به سایت اداره کل تجهیزات پزشکی مراجعه فرموده، قسمت استعلام را مشاهده بفرمایید.
www.imed.ir

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۵]
کار در بیمارستان(Hospital Engineer)
 
روزگاری درمان بیماران عمدتا“ منحصر به تجویز دارو ، رعایت رژیمهای غذایی خاص و انجام عملیات فیزیکی توسط خود طبیب می گردید . اما پس از انقلاب صنعتی و پیشرفت روزافزون تکنولوژی بویژه از نیمه دوم قرن بیستم امروزه تجهیزات و وسایل پزشکی نقش محوری و عمده ای را در سه حوزه پیشگیری ، تشخیص و درمان بیماریها ایفا می کنند بنحوی که اصولا“ تصور مرکز درمانی فاقد آنها دور از ذهن می نماید . از طرفی این تجهیزات بجهت وجه سرمایه ای چه از نقطه نظر ابتیاع و چه بلحاظ خدمات پس از فروش ، پارامتر بسیار مهمی در اقتصاد بهداشت مراکز درمانی محسوب می گردند . لذا همانقدر که وجود این تجهیزات و وسایل در صحن عملکرد و موفقیت مراکز درمانی موثر ومفید است ، عملکرد نادرست و یا مختل شدن آن ، در روند مراکز درمانی و فعالیت متخصصین اختلال و اشکال و بعضا“ صدمات جبران ناپذیر ایجاد می نماید . بنابراین وجود واحدی که در مراکز درمانی بطور تخصصی وظیفه مدیریت بر این سامانه ها را داشته و از طرفی از آخرین دست آوردها و پیشرفتهای تکنولوژیکی این عرصه مطلع و آنها را بدرستی در اختیار متخصصین امر قرار دهد ، اگرچه در کشور ما تا حدودی جدید و نو ظهور به نظر می رسد ،  ولی در کشورهای صاحب علم و تکنولوژی روز ، سالهاست که امری معمول و بدیهی می باشد .   
 
واحد مهندسی پزشکی بیمارستان
 
تعریف : ، مجموعه ایست که در سیستم ماتریسی سازمان بیمارستان وظیفه مدیریت کلیه امور مرتبط با تجهیزات و وسایل پزشکی را در راستای تامین ایمنی لازم برای بیماران و پرسنل و نیز بهره وری بهینه این تجهیزات جهت ارتقاء سه شاخصه کارآیی ، اثربخشی و رضایتمندی بیماران بعهده دارد .
هدف :
الف ) استفاده موثر از تجهیزات و وسایل پزشکی و بهره گیری بهینه از تمامی قابلیت های آنها
ب ) افزایش عمر مفید تجهیزات ، تضمین صحت و دقت عملکرد آنها و جلوگیری از خرابیهای زودهنگام و نابهنگام
ج ) کاهش هزینه های نگهداری ، تعمیر ، و زمان از کارافتادگی دستگاهها
د ) تامین ایمنی لازم برای پرسنل و بیماران در ارتباط با تجهیزات و وسایل پزشکی
هـ ) هدایت بیمارستان به استفاده از تکنیکها ، تجهیزات ووسایل نوین متناسب با نیازهای واقعی وتوانائیهای مرکز درمانی
 
وظایف مهندسی پزشکی واحد بیمارستان ها :
۱ ـ آموزش :
توانایی استفاده صحیح و بجا ، بهره گیری موثر از تمامی قابلیت های تجهیزات و وسایل پزشکی ، اجتناب از سوء استفاده و خطرات آنها ، رعایت اصول نگهداری روزمره جهت افزایش عمر مفید تجهیزات و تهیه گزارشهای مربوطه ، منوط به آموزش کامل و صحیح کاربران و نیز پاسخگویی مداوم به شبهات و سئوالات آنان می باشد . نیز این آموزشها موجب کاهش افت عملکرد واحدهای مرکز درمانی هنگام تعویض پرسنل با نظرات جدید می گردد .
۲ ـ تامین ایمنی بیماران و پرسنل :
دستگاهها و لوازم پزشکی جهت تشخیص و درمان در ارتباط مستقیم با بیماران و پرسنل بوده و می بایست اقدامات تامینی جهت حفاظت افراد از عوارض مربوطه و همچنین هنگام بروز خرابیها نظیر تشعشعات ، جریانهای نشتی ، ضربات ، آتش سوزی و … برابر روشهای استاندارد و توصیه شده بعمل آید .
۳ ـ مدیریت چرخه نصب و تعمیر :
نظارت بر تحویل و نصب و راه اندازی صحیح تجهیزات و لوازم ، قراردادهای خدمات پس از فروش ، اولویت بندی و پیگیری تعمیرات ، فاکتورهای هزینه تعمیرات ، مراحل و کیفیت و چگونگی تعمیر که عمدتا“ از سوی شرکتها صورت می پذیرد به منظور کاهش زمان از کارافتادگی دستگاه ، کاهش هزینه تعمیرات و عدم نیاز به تعمیرات مکرر می بایست صورت پذیرد .
لازم به ذکر است با توجه به تنوع و پیچیدگی دستگاهها و لوازم پزشکی که در حوزه های مختلف بکار گرفته می شود واز آنجا که امر تعمیر علاوه بر تخصص نیازمند آموزش و داشتن ابزار لازم و قطعات یدکی مربوطه می باشد و نیز بعضا“ بهانه جویی شرکتها جهت رفع مسئولیت تعمیرات و یا بزرگنمایی مشکلات ودر نتیجه افزایش هزینه های تعمیراتی ، اقدام مستقیم از سوی کارکنان واحد مهندسی پزشکی جهت تعمیر جز در موارد خاص و جزیی و دستگاههای ساده توصیه نمی گردد .
۴ ـ نظارت بر انبار طبی و انبار اسقاط :
همان اندازه که تجهیزات و لوازم پزشکی در تشخیص و درمان اهمیت و حساسیت دارد، رعایت شرایط نگهداری و انبار تجهیزات ولوازم پزشکی و قطعات آنها نیز از اهمیت و حساسیت برخوردار است . از طرفی اهمیت برنامه ریزی جهت تامین بموقع قطعات و لوازم پزشکی موردمصرف در بیمارستان نیازی به توضیح ندارد . بعلاوه نظارت بر نحوه اعلام اسقاطی تجهیزات پزشکی ، بکارگیری قطعات سالم موجود در دستگاه اسقاطی جهت راه اندازی سایر دستگاهها و نیز در صورت امکان تعمیر و راه اندازی دستگاههایی که به غلط اسقاط اعلام گردیده اند ، در کاهش هزینه های مرکز درمانی می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد .
۵ ـ مدیریت نگهداری و عملکرد دستگاه :
نگهداری پیشگیرانه ( Preventive  Ma

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۵]
intenance ) یا به اختصار PM به مجموعه عملیات و بازرسی هایی گفته می شود که برای جلوگیری از خرابی ناگهانی و افزایش عمر مفید دستگاه به صورت دوره ای صورت می پذیرد . در این راستا برنامه ریزی و تهیه روالهای لازم و فرمهای مربوط به هر دستگاه با توجه به توصیه ها و نکات اعلام شده از سوی تولید کننده برای بازدیدهای دوره ای PM انجام می گیرد . از طرفی بررسی صحت عملکرد و دقت پارامترهای خروجی تجهیزات در تشخیص و عملیات درمانی کادر پزشکی نقش تعیین کننده ای دارد . برای اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات و کالیبره نمودن آنها ، می بایست آزمونهایی به شکل دوره ای و با استفاده از ابزارهای ویژه کالیبراسیون بر روی دستگاه انجام پذیرفته و خطاهای موجود تصحیح گردد .
۶ ـ کارشناسی مشاور خرید تجهیزات و وسایل پزشکی :
نیاز به دقت و امعان نظر در خصوص پارامترهای ذیل جهت خرید تجهیزات و وسایل پزشکی برای مرکز درمانی ، واحد مهندسی پزشکی را بعنوان یک عضو موثر در کمیته خرید مطرح می نماید :
ـ شناسایی پارامترها و عملکردهای مورد نیاز مرکز درمانی بر اساس میزان و نوع مراجعین و انتظارات کادر پزشکی وبر این اساس شناسایی دستگاههایی که واجد این پارامترها و عملکردها می باشند .
ـ مسایل لازم برای سرویس و نگهداری ، وضعیت سرویس داخل کشور و تامین قطعات یدکی
ـ کسب اطلاعات فنی لازم در خصوص عملکرد دستگاه در سایر مراکز درمانی داخلی و خارجی
ـ آنالیز صحت و سقم ادعاهای مطروحه از سوی فروشنده دستگاه
ـ تعیین اطلاعات لازم و تعهدات فنی که از سوی فروشنده می بایست با توجه به نوع دستگاه در اختیار قرار گیرد .
ـ کنترل دستگاههای خریداری شده بر اساس پروفرم های مربوطه و اطمینان از وجود تائیدیه های حاصل از انجام تست های پذیرش ( Acceptance  Test )
۷ ـ کارشناسی اقتصادی تجهیزات پزشکی :
بیمارستان از یک طرف به عنوان مرکزی که هزینه ها و درآمدهایی داشته و می بایست برنامه ریزی جهت ایجاد تعادل و کسب سود بیشتر در آن صورت پذیرد و از طرفی بلحاظ ارتباطی که با جان و سلامتی انسانها داشته و یکی از مهمترین و بدوی ترین نیازهای بشری را تامین می نماید ، از منظر اقتصادی بعنوان یک بنگاه اقتصادی خاص که طراحی فرآیندها و تصمیم گیریها در آن تابع شرایط و محدودیتهایی است مد نظر بوده ودر این راستا واحد مهندسی پزشکی وظیفه دارد با همکاری واحدهای امور مالی ، انبار ، حسابداری صنعتی ، شاخصه های تخصصی را در حوزه تجهیزات و وسایل پزشکی کارشناسی و جهت تصمیم گیری به مبادی ذیربط ارائه نماید .
۸ ـ نظارت بر اجرای استانداردهای فضاهای درمانی در خصوص تجهیزات پزشکی :
تشخیص و اجرای بهینه استانداردهای فضاهای درمانی با توجه به فرآیندهای درمانی در بیمارستان نظیر محل قرارگرفتن تجهیزات و وسایل ، نحوه ارتباط بخشها و حوزه های مختلف به یکدیگر و نحوه دسترسی به تجهیزاتی که استفاده از آنها میان چند بخش مشترک است و … از اموری است که می تواند یک مرکز درمانی را در انجام بهینه وظایف خود بویژه در زمانهای حیاتی ( Golden  Time ) یاری رساند .
همچنین در بعضی قسمتهای در نظر نگرفتن شرایط فیزیکی و امکانات لازم هم می تواند باعث آسیب رساندن به دستگاه شود و هم اینکه ممکن است عوارض جبران ناپذیری برای پرسنل و بیماران بخش مربوطه و یا بخشهای مجاور داشته باشد .
۹ ـ مستند سازی و نگهداری اطلاعات :
مستند سازی و نگهداری اطلاعات مربوط به انجام بندهای قبل جهت حفظ سوابق و طبقه بندی آنها برای دسترسی سریع و بموقع به این اطلاعات نظیر شناسنامه های تجهیزات و وسایل پزشکی ، سوابق تعمیراتی ، عملکردی ، PM و کالیبراسیون هر کدام ، سوابق آموزشی پرسنل ، کاتالوگها ، دستورالعمها ، فیلمها ، اسلایدها و کتب مرجع مربوط به تجهیزات ، اقدامات تامینی و سایر موارد مربوط به فعالیتهای واحد بلحاظ مراجعات بعدی جهت تصمیم گیریهای آتی و تهیه گزارشهای مدون خواسته شده ، اهمیت زیادی داشته و می بایست به بهترین وجه صورت پذیرد . توصیه می گردد در این خصوص استاندارد خاصی از سوی وزارت متبوع تهیه و جهت یکسان سازی به سراسر کشور ابلاغ گردد .
۱۰ ـ ارتباط با اداره تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی متبوع
 
مشخصات فیزیکی واحد مهندسی پزشکی
 
سطح۲ یک اتاق اداری ، یک کارگاه عمومی، یک انبار
سطح ۳ یک اتاق اداری دو کارگاه ( کارگاه الکترونیک و الکتروتکنیک ، کارگاه مکانیک که میبایست دارای محلی تحت عنوان چاله سرویس باشد.)، یک انبار
سطوح ۴و۵و۶ نظیر سطح ۳ بعلاوه یک کارگاه مستقل در داخل بخش اتاق عمل با ابزار مستقل.
مشخصات نیروی انسانی :
سطح ۲ یک نفر پرسنل اداری
سطح ۳ یک نفر مسئول ( ترجیحا مهندس پزشک) یک نفر پرسنل اداری یک تکنسین( به ازای هر مرکز سطح دو تحت پوشش) یک نفر کارشناس مهندسی پزشکی جهت آموزش و PM و کالیبراسیون
سطح ۴ یک نفر مسئول ( مهندس پزشک ) یک نفر پرسنل اداری دونفر تکنسین یک نفر کارشناس مهندسی پزشکی جهت آموزش و

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۵]
PM و کالیبراسیون
سطح ۵و۶ یک نفر مسئول ( مهندس پزشک) دونفر پرسنل اداری یک نفر تکنسین( به ازای هر ۱۵۰ تخت )  یک نفر کارشناس مهندسی پزشکی جهت آموزش و PM ( به ازای هر ۳۰۰ تخت)
سوال: آیا این تعداد مهندس پزشک کافیست ؟
 
ساختار واحد مهندسی پزشکی :
با توجه به تعاریف و شرح وظایف ذکر شده ، واحد مهندسی پزشکی بعنوان یک رکن مهم در رابطه با امور تجهیزات پزشکی در بیمارستان ، فضا و پرسنل خاص خود را می بایست دارا باشد. بلحاظ ساختاری ، واحد مهندسی پزشکی از قسمتهای اداری ، کارگاهها و آزمایشگاه کالیبراسیون ( از سطح ۴ به بالا ) تشکیل می گردد . لازم به ذکر است آزمایشگاه کالیبراسیون با توجه به نقش مهم کالیبره بودن تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی در بدست دادن داده ها و خروجیهای صحیح تصمیم گیری درست در هنگام تشخیص و عملکرد مناسب طی درمان ، در سطوح ۴ به بالا و با هدف سرویس دهی به مراکز درمانی تحت پوشش سطوح پایینتر ، در نظر گرفته شده است و می بایست بعنوان زیر مجموعه واحد مهندسی پزشکی بیمارستان مربوطه و تحت نظارت اداره تجهیزات پزشکی استان ، طی یک برنامه زمان بندی مدون نسبت به این کار اقدام نماید . از آنجا که وسعت حوزه تحت نظارت آزمایشگاه کالیبراسیون بسته به پهنه جغرافیایی هر استان و تعدد مراکز درمانی سطح ۳ به پایین ، متفاوت خواهد بود ، تعداد آزمایشگاههای کالیبراسیون بازاء هر ۳ بلوک در طرح سطح بندی (سطح ۳) یک آزمایشگاه در نظر گرفته می شود .
در مورد کارگاهها و فضای واحد مهندسی پزشکی ، نظر به اینکه این کارگاهها یکی از آلوده ترین واحدها برای پرسنل می باشد ، می بایست در فضایی مستقر گردد که در معرض نور کافی و موثر بوده ، تهویه کامل میکروبی و هود مخصوص جهت بخار قلع و جیوه ، سرویس بهداشتی و حمام خاص خود در جوار واحد و … در آن تعبیه گردد . بعلاوه داشتن سیستم ارت مناسب و خط تلفن مستقیم و تعدادی خط تلفن داخلی بسته به تعداد بخشهای مرکز درمانی مربوطه از ضروریات این واحد است . رختکن و اتاق استراحت نیز از دیگر اجزاء ساختمانی این واحد است .
در پایان ذکر این نکته نیز لازم است که نیروهای فنی برای بیمارستانهای سطح ۳ به بالا در نظر گرفته شده است که برابر سیستم ارجاع مراکز سطح ۲ و ۱ ذیربط را نیز پوشش خواهند داد . لکن جهت تسهیل در انجام فعالیتهای مربوطه ، فضای فیزیکی و ابزارهای پایه بهمراه یک نفر پرسنل اداری در مراکز سطح ۲ پیش بینی گردیده است تا اقدامات اولیه جهت تجهیزات موجود در مراکز درمانی سطح ۲ در محل صورت پذیرفته و حتی الامکان از انتقال به مرکز درمانی سطح بالاتر خودداری گردد.

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۵]
مهندس کلینیک(clinical engineer)
 
مانده به اینکه در کجا و در چه نوع کلینیکی مشغول هستید،کمی وظایف کاری فرق خواهند کرد. اما اکثر وظایف اینجا هم مشابه وظایف مهندس پزشک در یک بیمارستان است. با یک تفاوت عمده که کار شما سبکتر و کاغذ بازی کمتری را شامل می شود.
 
1-تامین ایمنی بیماران و پرسنل :
دستگاهها و لوازم پزشکی جهت تشخیص و درمان در ارتباط مستقیم با بیماران و پرسنل بوده و می بایست اقدامات تامینی جهت حفاظت افراد از عوارض مربوطه و همچنین هنگام بروز خرابیها نظیر تشعشعات ، جریانهای نشتی ، ضربات ، آتش سوزی و … برابر روشهای استاندارد و توصیه شده بعمل آید .
 
2 ـ مدیریت چرخه نصب و تعمیر :
نظارت بر تحویل و نصب و راه اندازی صحیح تجهیزات و لوازم ، قراردادهای خدمات پس از فروش ، اولویت بندی و پیگیری تعمیرات ، فاکتورهای هزینه تعمیرات ، مراحل و کیفیت و چگونگی تعمیر که عمدتا“ از سوی شرکتها صورت می پذیرد به منظور کاهش زمان از کارافتادگی دستگاه ، کاهش هزینه تعمیرات و عدم نیاز به تعمیرات مکرر می بایست صورت پذیرد .
در یک کلینیک گاها برای تعمیرات از تعمیرکارهای خارج کلینیکی استفاده می شود که نظارت تعمیری آنها نیز برعهده شماست!
 
3 ـ نظارت بر انبار طبی و انبار اسقاط :
همان اندازه که تجهیزات و لوازم پزشکی در تشخیص و درمان اهمیت و حساسیت دارد، رعایت شرایط نگهداری و انبار تجهیزات ولوازم پزشکی و قطعات آنها نیز از اهمیت و حساسیت برخوردار است.
اسقاط نیز در یک کلینیک میتواند صورت گیرید که طبقه بندی و جمع آوری هرگونه تجهیز پزشکی برعهده مسول مهندس پزشک کلینیک است.
 
4 ـ مدیریت نگهداری و عملکرد دستگاه :
نگهداری پیشگیرانه ( Preventive  Maintenance ) یا به اختصار PM به مجموعه عملیات و بازرسی هایی گفته می شود که برای جلوگیری از خرابی ناگهانی و افزایش عمر مفید دستگاه به صورت دوره ای صورت می پذیرد . در این راستا برنامه ریزی و تهیه روالهای لازم و فرمهای مربوط به هر دستگاه با توجه به توصیه ها و نکات اعلام شده از سوی تولید کننده برای بازدیدهای دوره ای PM انجام می گیرد . از طرفی بررسی صحت عملکرد و دقت پارامترهای خروجی تجهیزات در تشخیص و عملیات درمانی کادر پزشکی نقش تعیین کننده ای دارد . برای اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات و کالیبره نمودن آنها ، می بایست آزمونهایی به شکل دوره ای و با استفاده از ابزارهای ویژه کالیبراسیون بر روی دستگاه انجام پذیرفته و خطاهای موجود تصحیح گردد .این کار نیز بصورت مشترک در کلینیک و بیمارستان انجام می شود.
 
5 ـ کارشناسی مشاور خرید تجهیزات و وسایل پزشکی :
برای خرید تجهیزات کلینیک،مدیر کلینیک به کسی جز مهندس پزشک کلینیک نمی تواند اعتماد کند،لذا وظیفه کاشرناسی و مشاوره خرید تجهیزات و وسایل پزشکی و حتی مصرفی برعهده اوست.

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۶]
مشاوره تجهیزات بیمارستان
  (Hospital equipment advice)
 
یکی از فعالیت هایی که جدیداً در داخل کشور نیز بیش از گذشته به آن بهاداده شده است،مشاوره خرید تجهیزات بیمارستانی است.
مدیران و مهندسین پزشک و امور کارپردازی بیمارستان ها در سال های اخیرشاهد حضور بیش از اندازه و افزایش ناگهانی شرکت های فروشنده تجهیزات مصرفی و تجهیزات غیرمصرفی در سطح بیمارستان ها بوده و هستند.
اما مساله مهم این است که چه چیز را از چه کسی باید خرید؟
نگاهی کنیم به چند نمونه از مواردی که شرکت ها به بیمارستان ها در این زمینه پیشنهاد می دهند.
1) نمونه اول:
 
از جمله اقدامات شرکت جهت مشاوره می توان به اقدامات زیر اشاره نمود:
 
1-تهیه جدول چیدمان مطلوب سهام در بیمارستان های بخش خصوصی
2-طراحی و استاندارد سازی فضاهای تشخیصی/درمانی
 3-ارائه نیازمندهای الکتریکی و مکانیکی مورد نیاز جهت نصب و راه اندازی تجهیزات
4-طراحی سیستم های سانترال گازهای طبی
5- طراحی سیستم رخشوی خانه (Laundry) و استریل مرکزی(CSSD)
6-تهیه نرم افزار ها و سیستم های تخصصی مرتبط
7-معرفی تجهیزات درمانی متناسب با هر بخش در مراکز درمانی
8-ارائه خدمات مشاوره در زمینه بهبود کاربری و افزایش بازدهی تجهیزات و جایگزینی تجهیزات قدیمی با تجهیزات روز
 و ...
2) نمونه دوم :
مشاوره خرید تجهیزات پزشکی و بیمارستانی
 
اهداف:
۱) انتخاب دستگاههای متناسب با هر بخش در مراکز در مانی
۲) معرفی تجهیزات در مانی متناسب با نیاز های مصرف کننده
۳) راهنمایی مصرف کننده با طریقه ی راه اندازی سیستم های بیمارستانی
۴) معرفی تجهیزات درمانی شرکت هایی که دارای سرویس دهی و خدمات پس از فروش مناسب تری هستند.
۵) ارائه خدمات مشاوره ای در زمینه بهبود کاربری و افزایش بازدهی تجهیزات و سیستم های موجود
۶) ارائه آخرین نوآوری ها در زمینه تجهیزات درمانی و آزمایشگاهی
۷) خدمات مشاوره ای جهت جایگزینی تجهیزات و دستگاه های قدیمی با تجهیزات روز و نوین
۸) خدمات مشاوره ای در زمینه شرکت های لیزینگ
۹) معرفی سیستم ها و تجهیزاتی که دارای تاییدیه ها و استاندارد های معتبر ببین المللی هستند.
۱۰) معرفی سیستم ها و تجهیزات مختلف جهت کالیبراسیون تجهیزات پزشکی
 
حوزه های فعالیت شرکت :
 
۱) کلیه تجهیزات تشخیصی و آزمایشگاهی
۲) کلیه سیستم های تصویر برداری
۳) سیستم های مونیتورینگ
۴) کلیه سیستم های ثبت سیگنال های حیاتی
۵) تجهیزات مصرفی و نیمه مصرفی بخش های مختلف درمانی و بیمارستانی
۶) تجهیزات و ابزارهای ارتوپدی
۷) خدمات مشاوره ای در زمینه تجهیز بخش های آزمایشگاهی و مواد شیمیایی مراکز تحقیقاتی
۸) تجهیزات تست و کالیبراسیون سیستم های آلتراسوند
۹) تجهیزات تست و کالیبراسیون سنسورها و مانیتورهای SPO2 و علائم حیاتی
۱۰) تجهیزات کالیبراسیون پمپ های سرنگ و پمپ سرم
۱۱) سیستم های سانترال گازهای طبی
۱۲) و …
 
همانطور که در نمونه 1و2 دیدید اهداف تمامی مراکز و شرکت های مشاوره دهنده تقریباً مشابه است.
اما در اینجا نیز اعلام میداریم برای یافتن شرکت های صلاحیت دار در این زمینه به سایت اداره کل تجهیزات پزشکی مراجعه و قبل از هرکار از ضوابط این کار اطلاع یابید و سپس خود را در این مسیرببینید.

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۶]
ساخت بیمارستان                                                   (Hospital construction)
 
ایجاد بیمارستان بدون تردید باید متکی به نیاز جامعه و در چارچوب مطالعات از نظر تشخیص نیاز و بررسی امکانات انجام گیرد. احداث بیمارستان به تشکیل یک سازمان موقت نیازمند است.  
سازمان مذکور با مشارکت نمایندگان دولت  از نظر مسئولین ارائه خدمات بهداشتی و درمانی و موسسات مالی که مسئولیت تامین منابع مالی را بر عهده دارند تشکیل میشود. تشکیل هیئت مدیره بیمارستان از ابتدای طرح احداث آن، راه تسلط هیئت مدیره را به اداره بعدی بیمارستان هموار میسازد. در چارچوب انجام امور پروژه حضور طراح و معمار، مشاور طراحی و تجهیز بیمارستان، مشاور امور مالی، مشاور نیروی انسانی برای پیش بینی کارکنان پزشکی و فنی، اداری و خدماتی ضروری است.
درکشور ما انجام مطالعات نخستین و پیشنهاد طرح اولیه با گزینش مهندسین مشاور انجام میگیرد. تردیدی نیست که کارفرما برای تامین خواسته های خود ناگزیر به ارائه اطلاعات و خواسته های خود میباشد.یک بیمارستان عمومی به بخشهای مراقبت، معاینه و درمان، انبار و محل نگهداری موقت زباله، اداری و فن آوری تقسیم می‌شود. قسمت‌های اقامتی و احتمالا بخش‌های آموزشی و پژوهشی و همچنین بخشهای حمایتی برای عملیاتهای خدماتی نیز در یک بیمارستان عمومی وجود دارند.در نمودار 1 مراحل فکر ایجاد بیمارستان  و مرحله بهره برداری ترسیم گردیده است.
 
انواع بیمارستانها:
بیمارستانها را می‌شود به گروههای زیر تقسیم کرد:  
1.کوچکترین (تا 50 تخت)،  
2.کوچک (تا 150 تخت) ،
3.استاندارد (تا 600 تخت) و
4. بزرگ.  
حمایت کنندگان مالی بیمارستانها ممکن است دولت، بنیادهای نیکوکاری یا خصوصی یا ترکیبی از اینها باشند. بیمارستانها را می‌توان از جهت نوع فعالیت به بیمارستانهای عمومی، تخصصی و دانشگاهی تقسیم کردبیمارستان عمومى یک واحد بهداشتى و درمانى است و باید حداقل داراى چهار بخش بسترى (داخلى - جراحى عمومى - زنان و زایمان - اطفال) و بخشهاى آزمایشگاه، داروخانه، رادیولوژى، و فوریت هاى پزشکى (اورژانس) و تغذیه که همگى اجزاى لاینفک بیمارستان میباشد. شروع بکار، بهره بردارى و ادامه فعالیت بیمارستان عمومى و تخصصى منوط به راه اندازى بخش هاى مختلف بیمارستان و فوریت هاى پزشکى و بکارگیرى مسئولان فنى بیمارستان، مسئولان فنى بخش هاى پیراپزشکى و کارکنان پزشکى و پیراپزشکى جویاى کار براى تمام بخشهاى بیمارستانى پس از تصویب کمیسیون قانونى و اخذ مجوزهاى لازم از واحدهاى ذیربط وزارت و با رعایت ضوابط قانونى و مقررات مندرج در آیین نامه مى باشد.
 
شرایط ساختمان، تجهیزاتى و پرسنلى:
 
- حداقل مساحت بناى قابل قبول به ازاى هر تخت بیمارستانى 50 متر مربع مى باشد.
- حداقل و نوع تعداد تخت هاى بیمارستانى با توجه به نظر وزارت یا دانشگاه/دانشکده مربوطه براساس ضوابط تعیین شده (سطح بندى خدمات و...) خواهد بود ولى بهر حال نباید از 32 تخت کمتر باشد.  
- کلیه قسمتهاى بیمارستان از جمله محوطه اتاق عمل، اتاق هاى بسترى، سالن انتظار، آزمایشگاه و داروخانه باید داراى وسائل ایمنى از جمله: کپسول ضد حریق نصب شده در محل مناسب، دستگاه مشخص کننده دود (smoke Detector) باشد و کلیه کارکنان آموزشهاى لازم در این زمینه را دیده باشند بطوریکه در هر شیفت افراد آموزش دیده حضور داشته باشند.
- بیمارستان با توجه به بخش هاى مربوطه طبق ضوابط تعیین شده توسط وزارت باید به تمام لوازم و تجهیزات فنى و ادارى مورد نیاز منجمله سیستم برق اضطرارى مجهز باشد، استانداردهاى مربوط به تجهیزات فنى و ادارى طبق دستورالعمل هاى مربوطه خواهد بود.  
- بیمارستان بایستى داراى واحد مهندسى پزشکى بطور مستقل یا در قالب قرارداد همکارى به منظور نگهدارى و تعمیر و کنترل کیفى دستگاه ها و ملزومات پزشکى باشد.نیروى انسانى و پرسنل فنى واجد شرایط مورد نیاز باید متناسب با نوع فعالیت بیمارستان بوده و طبق ضوابط تعیین شدهتوسط وزارت باشد.
 
معیار احداث بیمارستان:
 
استانداردها، قوانین و عوامل دیگر، توسط مدیران و تیم های میان رشته ای گسترش میابد و برای استفاده شان در قضاوت در تصمیم سازی ها، تحلیل، و جمع آوری داده حین برنامه ریزی ، و برای کارامد سازی و و ساده کردن فعالیت های برنامه ریزی مدیریت منابع است.معیار در برنامه ریزی ، ضابطه عمل یا قضاوت است.
 
مراحل طرح ساختمانی بیمارستان
1- بازرسی طرح
2- مطالعه های مربوط به قابل اجرا بودن
3- خلاصه زمینه پیش نویس
4- طراحی برنامه
5- طراحی تفصیلی
6- اقدام برای آگهی مناقصه
7- ساختمان
8- راه اندازی
9- آزمایشات ساختمانی
 
مفهوم طرح ریزی:
 
موقعیت محل پروژه باید دارای فضای کافی برای بخشهای اقامتی مستقل و دپارتمانهای مختلف بیمارستان باشد. بایستی در منطقه آرام باشد و در آینده نیز احتمال ساخت و ساز در اطراف آن وجود نداشته باشد مگر اینکه توسط محلهای مجاور

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۶]
تفکیک و مستثنی شده باشد. تجهیزات نبایستی بر اثر مه گرفتگی، باد شدید، گرد و غبار، دود، بو و حشرات آسیب ببیند. زمین نباید آلوده باشد و برای گسترش فضا، زمینهای آزاد اطراف نیز در نظر گرفته شوند .
 
ارزیابی دامنه های نیاز برای خدمات بیمارستانی:
 
یکی از نخستین وظیفه های گروه برنامه ریزی، جمع آوری داده ها برای ارزیابی دامنه ی نیاز به هر یک از خدمات ویژه بیمارستانی و طیف خدمات مورد نیاز است. برای ارزیابی دامنه نیاز های کارکردی یک بیمارستان 2 روش وجود دارد: روش تجربی و تحلیلی. در  روش تجربی هنجارهای گذشته و قاعده های سریع برای حل مشکل همراه با تغییرهای مناسب به منظور مناسب کردن با شرایط محلی به کار برده میشود. روش های تحلیلی رویکرد اساسیتر و منظمتری میباشند.  
 
دفع فاضلاب
بارشد روزافزون جمعيت و افزايش مصرف آب در جوامع، به طور همزمان ميزان توليد فاضلاب افزايش يافت. اين افزايش توليد فاضلاب مي تواند خطر بزرگي براي محيط زيست باشد. در اين ميان يكي از انواع فاضلابها كه براي محيط زيست خطرات بسياري به همراه داشته، و به واسطه کیفیت آن در دسته مواد زائد خطرناک  تقسیم بندی شده است، فاضلاب بيمارستاني است. در صورت عدم مدیریت صحیح مواد زايد بیمارستانی، محیط زیست دچار خطر بزرگی خواهد شد.مواد زايد مايع بيمارستاني يكي از منابع اصلي مواد زايد خطرناك و عفوني را تشكيل مي دهد كه تحت پوشش مقررات مواد زايد بيمارستاني قرار مي گيرند. در كشورهاي درحال توسعه بسياري از بيمارستانها فاقد تصفيه خانه هاي فاضلاب هستند و فاضلابهاي بيمارستاني اغلب به داخل سيستم جمع آوري فاضلاب شهري بدون هيچ گونه تصفيه تخليه مي شوند.سيستمهاي جمع آوري فاضلاب شهري هم سرانجام بدون تصفيه پيشرفته به داخل رودخانه ها، درياچه ها و اقيانوس ها تخليه مي شوند. لجن و پسابي كه در طي تصفيه فاضلابهاي بيمارستاني توليد مي شود، علاوه بر خطرات شيميايي، خطر بالقوه انتقال بيماريهاي عفوني را نیز به همراه دارند.
مصرف آب در بیمارستان ها بالا بوده، به طوری که حداقل مصرف آب خانگي 100ليتر به ازاي هر نفر در روز است در حالي كه آب مورد نياز براي بيمارستانها معمولا از400 تا 1200 ليتر در روز به ازاي هر تخت تغيير مي كند. در فرانسه آب متوسط لازم براي تاسيسات بيمارستاني دانشگاهي حدود750 ليتر در روز به ازاي هر تخت تخمين زده شده است. در كشورهاي درحال توسعه ميزان مصرف حدود 500 ليتر در روز به ازاي هر تخت به نظر مي رسد‍.دو بخش مهم از بيمارستان که نقش مهمي را در توليد فاضلاب دارند رختشویخانه¬ها و آشپزخانه¬ها مي¬باشند که روزانه حجم بسيار زيادي از آب را مصرف مي¬کنند. رخشویخانه¬ها ممکن است علاوه بر مصرف دترجنتها از مواد گندزدا و عوامل ديگر مانند اسيد يا قليا استفاده کنند که به راحتي به فاضلاب راه مي¬يابند .
 
نیروی برق:
مقدار برق لازم برای بیمارستان یک کیلو وات در روز به ازای هر تخت است. این مقدار شامل نیازهای همه بخش ها و خدمات از جمله برق لازم برای بخش پرتو شناسی، اتاقهای عمل جراحی، آزمایشگاه ها، بخش مرکزی سترون سازی، رختشویخانه و آشپزخانه است.در کنار این منبع های چند گانه وجود یک مولد برق آماده به کار هم ضروری است.
 
هزینه طرح ساختمانی:
 
رایجترین روش براورد هزینه های ساختمانی بیمارستان روش محاسبه ی هزینه به ازای هر تخت است. پیچیده بودن بیمارستان های نوین مخالف با تعیین هزینه با این روش کلی است. 70 تا 80 درصد از مجموع  هزینه های بیمارستان معمولا صرف احداث ساختمان از جمله تجهیزات ثابت آن ،10-12درصد برای تجهیزات مصرف شدنی دراز مدت،(10سال یا بیشتر)، و 6-8درصد برای تجهیزات فاسد شدنی کوتاه مدت صرف میشود.
 
تفکیک هزینه ها:
 
مجموع هزینه های یک پروژه بیمارستانی:
1- هزینه خرید زمین
2- هزینه بازدید و بررسی زمین
3- هزینه آماده سازی زمین
4- پیمانکاری ساختمان
5- نظارت و بازرسی احداث ساختمان
6- مجهز کردن بیمارستان- تجهیزات تشخیصی و درمانی
7- تجهیزات متحرک
8- دستمزد معماران
9- دستمزد مشاوران
10- دستمزد مهندسان
 
برنامه ریزی منظم:
 
برنامه ريزی و ساخت بیمارستان ها ، مسائل پيچيده ای را مطرح می کند. يکی از آنها مشکل برنامه ريزی هماهنگ با نظام بهداشتی است، که عواملی مثل: الويت دادن به انواع ديگر سرمايه گذاری های سودآورتر، عدم تعادل های منطقه ای، عدم تطابق عرضه خدمات بيمارستانی در رابطه با تقاضا، مشکل سنجش تحول مصرف، ناکافی بودن کنترل در زمينه ايجاد کلينيک ها و هزينه های دارويی و بالاخره عدم توازن ميان فعاليت های گوناگون در اين زمينه دخالت دارند. مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی کوتاه، اهم مواردی را که در مکانيابی و طراحی بيمارستان ها در سطوح شهری، منطقه ای و کشوری بايد رعايت گردد، به صورت نظری بيان نموده و در خاتمه پيشنهاداتی در جهت مکانيابی بهينه بيمارستان ها برای هر چه بهتر شدن کارآيی آنها ارائه می نمايد.
با رعایت

Farzad Hossini, [۳۰.۱۰.۱۷ ۲۳:۲۶]
نکات ذیل میتوان به برنامه ریزی منظم دست یافت:
• پذیرش مسئولیت اصلی برنامه ریزی کوتاه مدت و دراز مدت به وسیله مدیران بیمارستان و با کمک و همیاری مشاوران شایسته مالی ، کارکردی و ساختمانی
• تعیین اهداف برنامه ریزی کوتاه مدت و دراز مدت همراه با فهرستی از الویت ها و تاریخ حصول به هدف ها
• تهیه برنامه کارکردی که در آن اهداف کوتاه مدت ، و تجهیزات و کارکنان لازم برای دستیابی به آن اهداف شرح داده شده باشد.
 
برنامه معتبر برای معماری ساختمان:  
 
 با رعایت برنامه هایی معتبر  همچون:
-به کار گماشتن یک معمار کارازموده برای طراحی و ساختمان یبمارستان
-انتخاب یک محل به اندازه کافی بزرگ برای گسترش بیمارستان در آینده و قابل دسترسی بودن بیمارستان برای مردم
-شناخت نیازهای الگوهای شلوغ نشدن آمد و شد وسایل نقلیه درون و برون بیمارستان برای رفت و آمد پزشکان، کارکنان ،بیماران و عیادت کنندگان و تامین وسایل نقلیه کافی
-انتخاب یک طرح معماری که امکان استفاده کارامد از کارکنان را فراهم آورد
-توجه کافی بر اهمیت مفاهیمی مانند برنامه ریزی برای مبارزه با عفونت و مقابله با بلاها.
 
فعالیت های  مدیریتی یک بیمارستان:
 
در مدیریت همه بیمارستان ها فعالیت هایی مشترک هستند:
تعیین اهداف نهایی و ویژه، که در درجه نخست سیاستگذاری شده
برنامه ریزی برای تسهیلات و برنامه های اختصاصی: که در درجه نخست به معنای فعالیت هایی است که برای بازسازی مدل خدمات موجود، سازماندهی تسهیلات جدید، یا خدمات و برنامه های اختصاصی جدید.
مدیریت مالی که مربوط به امور مالی بیمارستان، از جمله بودجه نویسی و هزینه کردن است.
مدیریت کارمندان: این مقوله مربوط است به گزینش، ایجاد انگیزه، و هدایت کارمندان، و شامل مدیریت و دستمزد میباشد.
ایجاد هماهنگی در عملیات بخش ها: این مقوله شامل فعالت های بین بخشی و برخورد با کارکرد داخلی همه بخش های بیمارستان است.
بازنگری و ارزشیابی برنامه ها اختصاصی: مربوط به کارکرد خدمات بالینی و برنامه های اختصاصی  
فعالیت های صنعت و بهداشت: به فعالت های خارج بیمارستانی اطلاق میشود و شامل مشارکت در اتحادیه های بیمارستانی ، پرداخت توسط طرف سوم
فعالیت های مرتبط با دولت: این فعالیت ها متوجه مشکلات قانونی بیمارستان ها و سروکار داستن با اداره های دولت در مرکز
توسعه آموزشی: شامل همه مسئولیت های آموزشی و سخنرانی، آموزش مستمر کارکنان بیمارستان، و مشارکت در انجمن های تخصصی.
شرح وظايف واختيارات:
کليه تقاضاهاي احداث وتأسيس مؤسسات پزشکي ، درماني ، تشخيصي(بيمارستان، درمانگاه ،مؤسسات فيزيوتراپي، توانبخشي، مشاوره پرستاري، گفتاردرماني،راديولوژي،سي تي اسکن، ام ار آي، مراکز ترک اعتياد ، مراکز مشاوره رژيم درماني ، عينک طبي و...) ابتدا به معاونت درمان تسليم وپس از بررسي اوليه وطبق شرايط عمومي متقاضيان( مانند داشتن پروانه کار يا مطب براي شهر موردنظر) براي بررسي وصدور موافقت اصولي به کميسيون مربوطه ارجاع مي شود وپس ازطرح موافقت يا عدم موافقت کميسيون جهت ابلاغ به متقاضي به معاونت درمان اعلام ميگردد.

حال برای ورود به هر کدام از این حرفه ها، بایست ابتدا اصول و استانداردهای مهندسی پزشکی را بصورت تخصصی بیاموزیم بعد راه خود را انتخاب کنیم.

این دوره هم اکنون در تبریز در شرف برگزاری است، برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام میتوانید به آموزشگاه فنی و حرفه ای پگاه نو واقع در شهرک پرواز - خیابان بابایی1-کوچه نسترن- پلاک2 ، تلفن : 04133853670 و یا شماره همراه : 09367874121 تماس بگیرید.

همچنین دوستان عزیز سایر استان های کشور نیز در صورت علاقه برای برگزاری دوره می توانند با ثبت نام بصورت گروهی ( 10 الی 15 نفر ) و اعلام آن به ما در دوره مخصوص شهر خودشان شرکت نمایند.

 

 

هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...